บริษัทที่ดีควรมีธรรมาภิบาล

การร่วมกลุ่มองค์กรทางการค้าเกิดขึ้นเพื่อกำหนดกติกาโดยมุ่งสร้างระบบการค้าที่เป็นธรรมและโปร่งใส การใช้หลักธรรมาภิบาลเกิดขึ้นภายหลังวิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจในประเทศไทยช่วงปี พ.ศ.2540 เหตุการณ์ในช่วงนั้นสร้างความเสียหายแก่องค์กรทั้งภาครัฐและภาคเอกชนอย่างมาก ธุรกิจหลายแห่งขาดสภาพคล่องจนไม่สามารถชำระหนี้ให้กับสถาบันการเงินได้ ส่งผลให้บริษัทหลายแห่งเลิกกิจการ พนักงานถูกเลิกจ้างเป็นจำนวนมาก ใช้เวลาหลายปีกว่าที่เศรษฐกิจจะฟื้นตัวขึ้นได้ ภาครัฐจึงเล็งเห็นถึงต้นตอของปัญหาที่สำคัญนั่นคือปัญหาการคอรัปชั่นและการบริหารธุรกิจอย่างไม่เป็นธรรม ดังนั้น ในปี พ.ศ.2545 จึงมีการจัดตั้ง “คณะกรรมการบรรษัทภิบาลแห่งชาติ” ทำให้หน่วยงานต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชนมีความตื่นตัวในเรื่องนี้เป็นอย่างมาก

หลักธรรมาภิบาล หมายถึง การบริหาร การปกครองที่ดีในทุกภาคส่วนของสังคม ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน ต้องมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการและมีความรับผิดชอบร่วมกันโดยยืดหลักความถูกต้อง ความเป็นธรรม มีความโปร่งใสและสามารถตรวจสอบได้ เพื่อพัฒนาองค์กรให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและสัมฤทธิ์ผลตามเป้าหมาย รวมไปถึงสร้างความเข้มแข็งให้กับองค์กรเพื่อนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนต่อไป หลักธรรมาภิบาลที่บริษัทส่วนใหญ่กำหนดขึ้นมาเพื่อใช้ในองค์กรของตนมีรายละเอียด ดังนี้

1. หลักนิติธรรมและความเสมอภาค (Rule of low and equality) ได้แก่ การตรากฎหมายและข้อบังคับให้ทันสมัยและเป็นธรรม เป็นที่ยอมรับของสังคมและสังคมยินยอมปฏิบัติตามกฏดังกล่าว

2. หลักคุณธรรม (Ethics) ได้แก่ การยึดมั่นในหลักความถูกต้องโดยให้บุคลากรปฏิบัติงานให้เป็นตัวอย่างที่ดีแก่องค์กร เพื่อให้บุคลากรมีความซื่อสัตย์ ขยัน อดทนและมีระเบียบวินัย

3. หลักความรับผิดชอบ (Accountability) ได้แก่ การตระหนักในสิทธิ หน้าที่ มีความรับผิดชอบต่อสังคม กระตือรือร้นในการแก้ปัญหา เคารพความเห็นต่างและกล้ายอมรับผลจาการกระทำของตน

4. หลักความโปร่งใส (Transparency) ได้แก่ การสร้างความไว้วางใจซึ่งกันและกันโดยปรับปรุงการทำงานให้มีความโปร่งใส เปิดเผยข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์และมีกระบวนการตรวจสอบที่ถูกต้องชัดเจน

5. หลักความคุ้มค่า (Value for money) ได่แก่ ความประหยัดใช้อย่างคุ้มค่า สร้างสรรค์และรักษาทรัพยากรธรรมชาติให้สมบูรณ์ยั่งยืน

6. หลักการมีส่วนร่วม (Participation) ได้แก่ การมีส่วนร่วมและเสนอความเห็นในการตัดสินปัญหาในองค์กร

หากองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชนศึกษารายละเอียดของหลักธรรมาภิบาลอย่างจริงจังและนำไปปรับใช้ให้สอดคล้องกับบริบทขององค์กรของตน จะถือว่าเป็นประโยชน์อย่างยิ่งทั้งในแง่ของการพัฒนาคนให้มีหลักคุณธรรมจริยธรรม เป็นบุคลากรต้นแบบที่มีคุณภาพขององค์กร และเป็นการพัฒนาการบริหารองค์กรให้มีเสถียรภาพ ผลลัพธ์จากกระบวนการทำงานที่ยึดหลักธรรมาภิบาลเป็นที่ตั้ง จะส่งผลให้องค์กรนั้น ๆ มีการพัฒนาอย่างเด่นชัดในทุกด้าน จะดีแค่ไหน หากผลประกอบการที่เพิ่มขึ้นนั้นเป็นผลมาจากการพัฒนาของทรัพยากรบุคคลในองค์กรอย่างแท้จริง คนทำงานเก่งนั้นมีมากมาย แต่การจะสร้างคนดีมีคุณธรรมและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพให้อยู่คู่กับองค์กรอย่างยั่งยืนได้ บริษัทจำเป็นต้องใช้หลักธรรมาภิบาลในการบริหารองค์กรให้บุคลากรเห็นเสียก่อน จึงจะทำให้บุคลากรมีความเชื่อมั่น ศรัทธาในองค์กรของตนเองได้อย่างแท้จริง